Hoe zou jij spelen als je wist dat je niet kon missen? Wat zou je doen als je wist dat je niet kon falen? Wat doet vertrouwen met je hoofd en mentaliteit? Hoe belangrijk is zelfvertrouwen voor sporters?
Sporters zijn net mensen. Ze denken na en soms denken ze net iets te veel. We overpeinzen welke acties we moeten maken en kunnen twijfelen aan onze beslissingen op het veld. Er zijn echter ook sporters die niet aan zichzelf lijken te twijfelen. Sporters zoals Novak Djokovic, Muhammed Ali en Zlatan stralen vertrouwen in eigen kunnen uit.
Maar wat als je nog niet zoveel vertrouwen hebt in je eigen kunnen? Wat moet je dan? Zelfvertrouwen is te oefenen en er wordt gelukkig telkens meer over geschreven en onderzoek naar gedaan.
Ik wil je in deze post laten zien wat het belang van zelfvertrouwen voor sporters is en wat jij kunt doen om aan je zelfvertrouwen te werken.
Novak Djokovic – over zelfvertrouwen
Waarom zelfvertrouwen zo belangrijk is
Wanneer wordt er nou echt aandacht geschonken aan het bouwen van zelfvertrouwen? Niet genoeg in mijn ogen. Een van de pioniers op het gebied van zelfvertrouwen, psycholoog en schrijver Nathaniel Branden, noemt zelfvertrouwen een basisbehoefte net als eten en drinken. Dat klinkt aardig serieus, maar waarom en wat maakt zelfvertrouwen dan zo belangrijk (ook voor sporters)?
Nathaniel Branden: ‘’To trust one’s mind and to know that one is worthy of happiness is the essence of self-esteem. ‘’
Wat is zelfvertrouwen precies?
Branden noemt zelfvertrouwen:
- Vertrouwen in ons denken, vertrouwen in ons kunnen om om te gaan met de basis uitdagingen van het leven; en
- Vertrouwen in ons recht om succesvol en gelukkig te zijn. Het gevoel dat je waardig bent, je rechten en behoeften verdient, het bereiken van je eigen waarden en kan genieten van de beloningen van je inspanningen.
Er is een constante feedback loop tussen ons zelfvertrouwen en ons handelen. Het niveau van ons zelfvertrouwen heeft invloed op ons handelen en hoe we handelen heeft invloed op ons zelfvertrouwen.
‘’Zie je wel ik wist dat ik het kon.’’ Of ‘’Zie je wel ik wist dat het me niet zou lukken.’’ Zijn twee voorbeeld uitspraken van zo’n feedback loop.
Nathaniel Branden: Zelfvertrouwen – hoog of laag – is een generator voor een self-fulfilling prophecy.
Zelfvertrouwen zorgt voor verwachtingen wat wel en niet mogelijk voor ons is. Dit vertrouwen in ons kunnen zorgt voor acties die we nemen die vervolgens resulteren in realiteit. En die realiteit bevestigt en versterkt dan weer onze eerste verwachtingen.
Voorbeeld – Zelfbeeld is je lot
Branden zegt dat een slecht zelfbeeld een tikkende tijdbom kan zijn. Mensen die een slecht zelfbeeld hebben merken dit misschien niet eens in het begin. Ze zijn succesvol, maar gaan daarbij telkens meer rare streken uithalen. Dit doen ze net zo lang totdat de bom barst. Ze doen eigenlijk aan zelf sabotage. Hoeveel sterren en topsporters kennen we die zulk gedrag vertonen?
Sporters over zelfvertrouwen bouwen
Zoals je ziet in het filmpje hebben alle sporters een bepaalde routine hoe zij hun wedstrijden benaderen. Als je goed oplet hoor je deze sporters de volgende dingen zeggen;
- Focus op hun eigen taken
- Taak voor taak
- Voorbereiding
- Positief blijven
- Je geest trainen
- Visualiseren
- Focus op deze dag (focus op nu)
Wat kan je doen om meer zelfvertrouwen te krijgen?
Psycholoog Branden heeft talloze boeken geschreven over zelfvertrouwen. Een van de boeken heet de six pillars of self-esteem. Het boek laat zien uit welke zes pilaren zelfvertrouwen bestaat. Namelijk;
- De oefening van bewust leven
- De oefening van zelf-acceptatie
- De oefening van zelf-verantwoordelijkheid
- De oefening van zelf-assertiviteit
- De oefening van doelgericht leven
- De oefening van persoonlijke integriteit
Het valt je misschien op dat alles een oefening is. Branden gebruikt het woord practice, want het is een doorgaand proces. Het bouwen van zelfvertrouwen is een proces.
Een populaire oefening die hij geeft is het afmaken van zinnen. Door het afmaken van deze zinnen zorg je ervoor dat je anders leert denken en je geest traint om bepaalde oplossingen te vinden voor je problemen en uitdagingen. Je wordt bewuster van je eigen handelen en leert om te gaan met de uitdagingen van het leven. Hierdoor kan je uiteindelijk een sterk en gezond zelfvertrouwen ontwikkelen.
Oefeningen
Het doel is elke ochtend minimaal 6 antwoorden te verzinnen op de vragen. Neem er maximaal 10 minuten voor. Schrijf je antwoorden op papier. Maak je geest leeg van verwachtingen. Oefen bijvoorbeeld een maand lang op 1 bepaalde pilaar.
De oefening van bewust leven
Bewust leven betekent voor mij –
Als ik 5% meer aandacht leg hoe ik mezelf soms hinder –
Als ik 5 % meer aandacht leg in mijn eigen emoties –
De oefening van zelf-acceptatie
Zelf-acceptatie betekent voor mij –
Als ik meer accepterend ben voor mijn lichaam –
Als ik meer accepterend ben voor mijn conflicten –
De oefening van zelf-verantwoordelijkheid
Zelf-verantwoordelijkheid betekent voor mij –
Als ik 5 % meer verantwoordelijkheid neem voor het bereiken van mijn eigen doelen –
Soms blijf ik passief door –
De oefening van zelf-assertiviteit
Zelf-assertiviteit betekent voor mij –
Als ik vandaag 5 % meer zelf-assertief zou leven –
Als ik de moed had om mijn behoeften als belangrijk te beschouwen –
De oefening van doelgericht leven
Doelgericht leven betekent voor mij –
Als ik 5 % doelgerichter was in mijn leven was vandaag –
Als ik meer verantwoordelijkheid nam voor het vervullen van mijn behoeften –
De oefening van integriteit
Integriteit betekent voor mij –
Als ik denk aan gebieden waarin ik het moeilijk vindt om integer te handelen –
Als ik een hoger niveau van bewustzijn breng in de gebieden waarin ik het moeilijk vindt om integer te handelen –
Ted X presentatie over zelfvertrouwen voor sporters
Wat je Dr. Ivan Joseph hoort zeggen is onder andere ;
- Dat positieve zelf praat belangrijk is. Denk aan Muhammed Ali : ‘’I’am the greatest!’’
- Ik ben de kapitein van mijn eigen schip. Ik kan mijn eigen koers bepalen.
- Je eigen perceptie bepalen van feedback.
Samenvatting
Zelfvertrouwen is een basisbehoefte. Het neigt een generator te zijn voor een self-fulfulling prophecy. Het beïnvloedt ons vertrouwen in ons eigen kunnen. Dit vertrouwen in ons kunnen zorgt voor acties die we nemen die vervolgens resulteren in realiteit. En die realiteit bevestigt en versterkt dan weer onze eerste verwachtingen.
‘’Zie je wel ik wist dat ik het kon.’’ Of ‘’Zie je wel ik wist dat het me niet zou lukken.’’
Gelukkig is het mogelijk om zelfvertrouwen te bouwen. Het is net als fysieke training een training, maar dan van het mentale een echte training van de geest dus.
Bedenk eens voor jezelf: wat zou je doen als je wist dat je niet kon falen?
Daarbij moet ik zeggen dat bij deze vraag het belangrijk is om je te realiseren dat iemand met een echt goed ontwikkelt zelfvertrouwen om kan gaan met falen. Je weet namelijk dat je het falen weer te boven kan komen!
Extra: De vrouwen van de WNBA over zelfvertrouwen