Als je topsporters vraagt waar ze de grootste hekel aan hebben zullen velen zeggen dat ze een hekel hebben aan verliezen! Je krijgt als sporter niet alleen te maken met verlies maar ook met teleurstelling. Hoe ga je hiermee om? Hoe zorg je ervoor dat je niet blijft hangen in een slechte vibe en je hoofd weer leeg kunt maken na een verliespartij?
Een kijkje achter de schermen
Deze post schrijf ik niet zomaar. Dit jaar heb ik in de eredivisie gebasketbald en het had goede en slechte momenten. Helaas hebben we meer verloren dan we van te voren hadden verwacht en hebben niet de play offs gehaald. Door het seizoen heen krijg je ook te maken met teleurstelling en frustratie. Daarom wil ik je deze post een ‘’kijkje achter de schermen en in mijn hoofd geven ‘’ en vertellen over mijn ervaring dit seizoen.
Hoe ben ik met tegenslag, verlies en teleurstelling omgegaan. Door het lezen van deze post wil ik je een inzicht en tips geven hoe ik als topsporter ben omgegaan met deze situaties en hoe jij dat ook zou kunnen doen. (Het scheelt natuurlijk ook dat ik de nodige ervaring heb met mentale training 🙂 )
Tips
Onderstaand geef ik 6 tips. Voordat je verder gaat naar de tips is het misschien handig om je zelf in te beelden dat je net hebt verloren. Wat voel je op dat moment? Ben je boos, verdrietig, agressief of voel je je niet betrokken? Je komt de kleedkamer in en dan..
Tijd om stil te staan
Er kunnen duizenden dingen door je hoofd gaan na een verloren wedstrijd. Misschien wil je gelijk je teamgenoten of scheidsrechters de schuld geven van de verloren partij. Neem even de tijd voor jezelf voordat je verstrikt raakt in het doordenken. Haal diep adem en kom even tot rust. Als je echt overstuur bent kan je ook denken om mindfulness technieken te gebruiken.
Ben je boos? Pak dan bijvoorbeeld een ( koude) douche of tel tot tien en kom even tot rust.. Laat alles even bezinken.
Een mooi voorbeeld van Kobe Bryant en de manier waarop hij omgaat met verliezen in de YouTube clip van Eric Thomas. (Begint vanaf 1.00 minuut. )
Analyse
Wat ik vervolgens altijd doe is stil staan bij de belangrijke punten uit de wedstrijd. Ik probeer zoveel mogelijk te kijken naar de feiten van de wedstrijd. In het basketbal zijn er vaak statistieken. Dit zijn de harde feiten. In plaats van emotioneel te worden kan je zwart op wit zien wat er goed ging en wat minder goed ging.
Wat ging goed?
Als je verliest kan je negatief worden. Persoonlijk ben ik nogal positief ingesteld en probeer ik snel naar de dingen te kijken die goed gingen. Waar kunnen we als team op bouwen voor de volgende wedstrijd? Waar kan ik persoonlijk op bouwen voor de volgende wedstrijden?
Wat moet beter?
Je zou ook kunnen zeggen wat ging niet goed. Maar dat is best negatief geformuleerd. Succesvolle sporters met een groei mindset zullen eerder zeggen; wat ging nu nog niet goed (en hoe kan ik dat verbeteren)? Let er hierbij op dat je wel realiseert dat het dus nog niet goed ging, maar wel bewust bent dat het beter kan gaan.
Wat kan ik controleren?
Het is makkelijk om fouten en het verlies bij anderen te leggen, zeker als je teleurgesteld bent. Maar hier groei je niet van als sporter en als mens. Denk of noteer alle punten waarop jij invloed kan uitoefenen. Wat waren jouw taken tijdens de wedstrijd? Heb je deze taken uitgevoerd?
Zelf probeer ik zo snel mogelijk over te schakelen naar de volgende training of eerst volgende wedstrijd. Waar moet ik de eerst volgende training op focussen en wat kan ik dan controleren.
Ik denk dan aan simpele dingen zoals;
- Mijn ademhaling
- Inzet
- Enthousiasme
- Positiviteit
- Doorzettingsvermogen
Nieuwe doelen
Als je elke wedstrijd of elk seizoen werkt met doelen (wat wel aan te raden is) is het zinvol om te analyseren of je de doelen hebt behaald. Doelen zorgen ervoor dat je blijft groeien en verbeteren als sporter. Dit komt ook het team weer ten goede.
Denk bij het stellen van doelen en analyseren van je oude doelen aan;
- Heb ik mijn doel gehaald?
- Was mijn doel realistisch?
- Was mijn doel te hoog gegrepen? Hoe komt dat?
- Was mijn doel te laag ingeschat? Hoe komt dat?
- Wat is 1 ding dat ik nu meteen kan doen om mijn nieuwe doel te behalen?
Lees ook mijn post over het maken en behalen van doelen voor een extra steuntje in de rug!
Tot slot
Ben ik nooit boos als ik heb verloren hoor ik je denken? Geef ik nooit de schuld aan wat anders of iemand anders? Ik zal je wat bekennen.. Ik ben ook maar een mens 😉 dus zeker dat ik wel eens boos of teleurgesteld ben als we verliezen. Maar ik probeer zo kort mogelijk in die negatieve sfeer te hangen en gelijk te denken aan constructieve dingen. Ik denk aan dingen die ik hierboven met jou heb gedeeld. Ik hoop dat je een aantal van deze tips gaat gebruiken!
Heb je vragen? Stel ze gerust hieronder of een mailtje sturen mag ook naar info@topsportbrein.nl
Hoi,
Wat een interessant artikel. Mijn zoon van net 9 heeft erg veel moeite met verliezen, maar dit is met name tijdens de wedstrijd. Hij gaat dan schelden op de scheidsrechter, rent huilend het veld af of gaat met spullen gooien. Na de wedstrijd heeft hij hier spijt van, en kan hij bovenstaande met een beetje hulp heel goed toepassen. Mijn vraag is dus, heb je ook tips voor tijdens de wedstrijd? Hij is extreem gemotiveerd om het hoogst haalbare te halen en werkt voor zichzelf ook met doelen zoals hierboven omschreven.
Hoi Esther,
Bedankt voor je reactie! Jammer om te horen dat hij erg veel moeite heeft met verliezen.
Anders gezegd wint je zoon ook gewoon graag en wie wil dat nou niet :).
Maar een bekende basketballer, Kobe Bryant, werd ooit gevraagd; love to win or hate to lose?
Het antwoord van Kobe was: geen van beide. Hij zei dat hij speelt om beter te worden. Om steeds
weer te groeien ”to figure things out”. Kobe was proces gericht in plaats van uitkomst gericht.
Er zijn tijdens de wedstrijd zeker dingen die je kan doen alleen begint het nog een stap voor de wedstrijd.
Het gaat om de voorbereiding en inzicht in je eigen gedachten krijgen. Je kan je zoon helpen om samen
naar zijn gedachten te kijken. Dit is cruciaal om beter met verlies om te gaan.
Stel o.a. deze vragen;
– Waarom wil je zoon zo graag winnen?
– Wat gebeurt er voor hem als hij verliest?
– Wat zegt het volgens hem over zijn spel en over zijn rol als voetballer als hij verliest?
Dit is een mooie stap om beter met verlies om te gaan. Echt aandacht aan te schenken, observeren van en vooral inzicht in deze gedachten te krijgen.
Maar je zoon zal vooral het denkwerk moeten doen :).
Als je tijdens de wedstrijd bezig bent met verliezen is het lastig om je focus te houden op het spel. Daarom is het belangrijk om je focus
terug te brengen naar je taak. Als je zoon toch merkt dat dat niet meer lukt kan je ook je aandacht vestigen op je ademhaling, dit zorgt er ook
voor dat je rustiger (in je hoofd) wordt / meer focus krijgt. https://topsportbrein.nl/ademhalingsoefeningen-voor-topsporters/
Op Youtube staan ook verschillende ademhalingsoefeningen voor kinderen.
Veel succes!
Patrick Frimpong