Is emotionele intelligentie (EQ) de sleutel tot succes voor topsporters? Wat is EQ eigenlijk en hoe kan je EQ ontwikkelen als je succesvoller wilt zijn? Is dit waarom The All Blacks, FC Barcelona en het nationale voetbalteam van Brazilië zo dominant zijn in de sportwereld?
Jaren geleden had ik een coach die zei dat IQ niet alles is en zeker niet in de sport. Hij vond dat emotionele intelligentie veel belangrijker was. Ik was nog niet bekend met die term, maar vond het een heel interessant idee.
Onlangs verscheen er een studie die aantoonde dat EQ een belangrijke factor speelt in het beoefenen van sport op hoog niveau en het behalen van betere resultaten.
In dit bericht wil ik laten zien wat de meerwaarde van EQ kan zijn voor topsporters en hoe je jouw EQ verder kunt ontwikkelen.
Wat is emotionele intelligentie?
Emotionele intelligentie wordt vaak omschreven in de mate waarin mensen emotioneel vaardig zijn. Dit wordt vaak omschreven aan de hand van 5 eigenschappen:
- Zelfbewustzijn: Het vermogen om je eigen gevoelens en emoties te herkennen. Maar ook dit kunnen herkennen in anderen.
- Zelfregulatie: Het vermogen om met ongewenste gevoelens of emoties te controleren of ”om te buigen”.
- Motivatie: De neiging om doelen te behalen met vastberadenheid en doorzettingsvermogen.
- Empathie: Het kunnen inleven in de emotionele toestand van mensen en het vermogen om mensen hier ook naar te kunnen behandelen.
- Sociale vaardigheden: De vaardigheid om relaties aan te gaan en te kunnen onderhouden.
Een prachtig voorbeeld van empathisch vermogen
Tijdens een voetbal finale versloeg het U-12 team van FC Barcelona een jeugdteam uit Japan. De spelers van Barcelona waren natuurlijk ontzettend blij, maar hadden daarna al snel in de gaten dat hun tegenstanders vol verdriet waren. Vervolgens lieten de spelers van Barcelona zien wat echte sportiviteit en empathie betekent.
Waarom kan EQ de sleutel tot succes zijn voor topsporters?
Uit een recent onderzoek bleek dat een hoger EQ in verband staat met betere sportprestaties. De wetenschappers deden een meta analyse, dit is een onderzoek waarbij je meerdere resultaten samenvoegt van andere onderzoeken naar hetzelfde onderwerp om tot een preciezere uitspraak te komen, en kwamen tot de conclusie dat EQ vanwege meerdere factoren belangrijk is voor het verbeteren van sportprestaties.
De volgende oorzaken worden benoemd waarom de wetenschappers zeggen dat EQ een belangrijke rol speelt:
- Sport op hoog niveau gaat samen met lange termijn doelstellingen. Dit betekent dat je over een langere periode gemotiveerd moet kunnen blijven. Dit betekent ook dat je over de vaardigheden moet beschikken om met stress en druk om te gaan.
- Het is van belang dat je met tegenslag weet om te gaan en emotionele gebeurtenissen zoals fouten en langdurige blessures.
- De onderzoekers zeggen ook dat het van belang is voor sporters om op exact het juiste moment te kunnen presteren en het maximale weet te geven.
De onderzoekers zeggen dat dit laat zien dat het voor de sporters belangrijk is dat ze hun eigen emoties kunnen herkennen, hun prestatietoestand en daardoor de juiste beslissingen kunnen maken om met deze emoties om te gaan. Dit gaat ook samen met het beïnvloeden van verschillende energie niveaus om tot de optimale prestatie te komen.
Ook zeggen de onderzoekers dat sport op hoog niveau een sociale bezigheid is. Teamwork, verantwoordelijkheden binnen het team, gemeenschappelijke doelen stellen, communicatie, leiderschap en respect voor anderen worden allemaal beïnvloedt door emoties.
Wat maakt de beste sportteams uitzonderlijk?
In het boek The Captain Class wordt beschreven wat de teams zoals The All Blacks, FC Barcelona en het nationale voetbalteam van Brazilië zo uitzonderlijk maakt. Een belangrijke factor is het leiderschap binnen de teams. De leiders van deze teams zijn niet altijd de beste en meest talentvolle spelers van het team, maar hebben wel het vermogen om zich op te offeren voor het teambelang en de werken naar de gedeelde doelstelling.
Een van deze uitzonderlijke figuren in het boek is de captain Carles Puyol. Die in zijn periode niet altijd opviel door zijn voetbal hoogstandjes, maar wel door een hele lijst van andere uitzonderlijke ”hoogtepunten”. Zoals bij de huldiging van de Champions League waarin hij het omhoog houden van de beker liet doen door Eric Abidal die net daarvoor een zware operatie had ondergaan. Als dat geen inlevingsvermogen is :)…
Daniel Goleman, een van de pioniers op het gebied van EQ, laat zien in zijn artikel van de Harvard Business Review wat leiders uitzonderlijk maakt. En ja, je raadt het al, dat is EQ.
Dit lijkt ook mooi aan te sluiten bij het boek The Captain Class waarin wordt beschreven wat de captains zo uitzonderlijk maakt.
Test je eigen EQ
Ben je benieuwd wat je eigen EQ is dan kan je dit testen via de volgende website. Dat kan via deze Nederlandse website of via deze website van Psychology Today (in het Engels).
Een EQ-test probeert vaak antwoord te geven op vragen zoals:
– Hoe ga je met de emoties van jezelf of van anderen?
– Hoe reageer je op situaties die je niet kunt veranderen?
Jouw eigen EQ verhogen – 3 tips
Verschillende experts laten zien hoe je EQ kunt verbeteren. Hieronder benoem ik een aantal van deze tips die relevant zijn voor topsporters.
- Het managen van stress. Een handige vaardigheid om beter met stress om te gaan is het uitvoeren van een simpele ademhalingsoefening.
- Het vragen van feedback. Door feedback word je beter. Dit laat ook wetenschapper Anders Ericsson zien in zijn studie naar wat elite topsporters uniek maakt. (lees ook over de 10.000 uren regel).
- Leren omgaan met tegenslag. Studies naar geleerd optimisme laten zien dat gelukkige mensen beter met tegenslagen om kunnen gaan en tegen een ”emotioneel stootje” kunnen. Michael Jordan staat er ook om bekend om tegenslagen te overwinnen:
“I’ve missed more than 9000 shots in my career I’ve lost almost 300 games. 26 times, I’ve been trusted to take the game winning shot and missed. I’ve failed over and over and over again in my life. And that is why I succeed.”
Michael Jordan
